Wiele par będących w nieformalnym związku decyduje się na posiadanie dziecka. Często zdarza się, że związek taki jednak nie trwa długo. Jak zatem uregulować sytuację prawną dziecka pozamałżeńskiego?
Ojcostwo i władza rodzicielska
Przede wszystkim pierwszy krok to wskazanie, kto jest ojcem dziecka. Jeśli rodzice są co do tego zgodni wystarczy wizyta w Urzędzie Stanu Cywilnego, gdzie biologiczny ojciec uzna dziecko. W takiej sytuacji mężczyzna zostanie wpisany jako ojciec w akcie urodzenia dziecka. Jeśli jednak są wątpliwości co do ojca dziecka koniecznym może okazać się sądowne ustalenie ojcostwa. W takiej sytuacji koniecznym będzie złożenie pozwu. Z pozwem może wystąpić zarówno matka, jak i mężczyzna będący ojcem.
Ustalenie bądź uznanie ojcostwa powoduje, że ojciec „nabywa” władzę rodzicielską względem dziecka pozamałżeńskiego. Oznacza to, że obydwoje rodzice muszą podejmować wspólne decyzje we wszelkich sprawach dziecka. Jeśli zachodzi taka potrzeba sąd może ograniczyć, a nawet pozbawić ojca władzy rodzicielskiej. W tym celu jednak muszą istnieć poważne ku temu powody.
Miejsce zamieszkania dziecka, alimenty i kontakty
W przypadku rodziców żyjących oddzielnie kolejnym elementem wymagającym uregulowania jest miejsce zamieszkania dziecka. Jest to szczególnie istotne w przypadku rodziców, którzy z różnych przyczyn nie są w stanie porozumiewać się w sprawach dziecka. Ustalenie miejsca zamieszkania dziecka może nastąpić za pośrednictwem sądu.
Kolejna kwestia związana jest z kosztami utrzymania dziecka. Rodzice mogą ustalić to w ramach porozumienia, o ile są w stanie wypracować w tej kwestii wspólne stanowisko. Warto jednak pamiętać, że porozumienie, nawet spisane pomiędzy rodzicami, nie będzie wystarczającą podstawą, aby egzekwować alimenty za pomocą komornika. Może się to okazać niezbędne, gdy rodzic zobowiązany do zapłaty zmieni zdanie i przestanie przekazywać pieniądze lub będzie przekazywać je w niższej wysokości. Choćby z tego względu warto dysponować orzeczeniem sądu regulującym sprawę alimentów.
Podobnie należy zastanowić się nad kontaktami rodzica z dzieckiem. Kontakty takie mogą zostać ustalone w ramach porozumienia rodziców. Jeśli jednak rodzice nie mogą samodzielnie uzgodnić harmonogramu kontaktów z dzieckiem koniecznym może być orzeczenie sądu. W przypadku skierowania sprawy do sądu zostanie ustalony konkretny schemat spotkań dziecka z rodzicem, z którym nie mieszka. W razie potrzeby sąd może ustalić odbywanie kontaktów z udziałem np. kuratora lub podczas obecności drugiego z rodziców. Jest wiele sposobów na uregulowanie kontaktów rodzica z dzieckiem. Wybór najwłaściwszego zależy od indywidualnej sytuacji dziecka.
Nasza kancelaria wspiera klientów na każdym z wyżej wymienionych kroków zmierzających do uregulowania sytuacji prawnej dziecka pozamałżeńskiego. W razie potrzeby służymy Państwu pomocą.
adw. Aleksandra Sypek