Rząd przystąpił do stopniowego odmrażania polskiego sądownictwa sparaliżowanego epidemią COVID-19. Najważniejsze rozwiązanie przewiduje, że terminy sądowe i przedawnienia znowu zaczynają bieg. Ma to znaczenie przede wszystkim dla tych osób, które wobec panującej epidemii postanowiły zaczekać z dokonaniem pewnych czynności przed sądem. Podstawą dla omawianej zmiany jest uchwalona 14.05.2020 r. ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa sars-cov-2 – Tarcza antykryzysowa 3.0.
Przepisy Tarczy antykryzysowej 3.0 uchyliły dotychczas obowiązujące regulacje, jakie normowały bieg terminów sądowych i przedawnienia. Na ten temat pisaliśmy w EPIDEMIA – BIEG TERMINÓW W SPRAWACH SĄDOWYCH I PRZEDAWNIENIE.
W tym artykule omówimy wpływ najnowszych zmian legislacyjnych na dotychczas zawieszony bądź w ogóle nierozpoczęty bieg terminów w sprawach sądowych i przedawnienia.
Terminy sądowe znowu biegną
W kontekście biegu terminów procesowych i sądowych trzeba zwrócić uwagę na przepisy przejściowe Tarczy antykryzysowej 3.0. Zgodnie z nimi, zmiany związane z terminami swój skutek odniosą dopiero po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie. W związku z tym, powrót biegu terminów procesowych i sądowych, swój początek będzie mieć od dnia 23.05.2020 r.
Ważne przy tym jest rozróżnienie czy terminy sądowe zostały zawieszone, czy też w ogóle nie zaczęły biec.
Jeżeli bieg terminu wskutek wprowadzonego stanu epidemii został zawieszony, to od dnia 23.05.2020 r. zacznie on biec dalej. Okres pomiędzy datą zawieszenia a 23.05.2020 r. nie jest wliczany do okresu czasu, w którym dana czynność powinna być dokonana. Na dokonanie czynności będziemy mieć tyle dni, ile pozostało nam przed zawieszeniem biegu terminu procesowego lub sądowego.
Powyższe rozwiązanie może powodować w pewnych przypadkach wątpliwości. Problem może dotyczyć terminów określonych w tygodniach i miesiącach. Zgodnie z ogólnymi przepisami kodeksu cywilnego w takim przypadku koniec terminu przypada na koniec dnia, który swoją nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu. Jeśli strona odebrała pismo z sądu np. 10.03.2020 r. i został jej wyznaczony termin miesiąca na dokonanie czynności to termin ten upływałby 10.04.2020 r. Został on jednak zawieszony. W takiej sytuacji wraz z odwieszeniem biegu terminów wskazanym w Tarczy antykryzysowej 3.0 także i wspomniany termin od 23.05.2020 r. zaczyna biec dalej. Pytanie, kiedy termin ten się skończy. Czy koniec przypadnie na 10.06.2020 r.? Jeśli tak, to w rzeczywistości termin na dokonanie czynności będzie dłuższy niż miesiąc. Jeśli nie, to w jaki inny sposób ustalić koniec tego terminu? Z problemem tym będą musiały poradzić sobie sądy orzekające w poszczególnych sprawach, ale także strony, które muszą dokonać czynności.
Nowy bieg terminów przedawnień
Wobec wprowadzonego stanu epidemii nie biegły terminy przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary. Dotyczyło to zarówno spraw o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz spraw o wykroczenia.
W związku ze zmianami wprowadzonymi na mocy Tarczy antykryzysowej 3.0, od dnia 16.05.2020 r. terminy przedawnień z powrotem zaczęły biec.
Powrót biegu terminów w sprawach sądowych i przedawnienia ma niebagatelne znaczenie, jeżeli do tej pory nie dokonaliśmy czynności przed sądem. Uchybienie terminowi może spowodować, że nawet pomimo wniesienia określonego pisma procesowego, sąd je odrzuci. Dlatego warto jak najszybciej przeanalizować konieczność podjęcia działań w sprawie.
Łukasz Kowalski