Nie zawsze pokrzywdzony w wyniku przestępstwa (np. wypadku komunikacyjnego) wie o tym, iż może brać aktywny udział w postępowaniu karnym. Wspominaliśmy o tym w artykule WYPADEK I ODSZKODOWANIE

Aby otrzymać status pokrzywdzonego musi dojść do naruszenia dobra prawnego takiej osoby/podmiotu lub jego zagrożenia przestępstwem. Dla przykładu w wypadku komunikacyjnym będzie to osoba, która doznała obrażeń, bądź członkowie jej rodziny – jeżeli ta zmarła.

Pokrzywdzonemu w postepowaniu karnym przysługuje w związku z jego statusem szereg praw tj.

1. Prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie pełnomocnika, którym może zostać m.in. adwokat.
2. Uprawnienie do udziału w czynnościach postępowania.
3. Możliwość zapoznawania się z dokumentacją oraz materiałami z akt sprawy.
4. Prawo do składania wniosków o dokonanie czynności procesowych.
5. Uprawnienie do otrzymywania informacji o czynnościach postepowania.
6. Prawo do składania zażaleń na czynności naruszające prawa pokrzywdzonego.
7. Prawo do działania w postępowaniu sądowym, jako oskarżyciel posiłkowy.
8. Uprawnienie do złożenia wniosku o naprawienie szkody, zadośćuczynienie wyrządzonej krzywdzie, bądź nawiązkę.

Powyższe uprawnienia powodują, że Pokrzywdzony może działać w toczącym się postępowaniu karnym na prawach strony. Dzięki temu Pokrzywdzony ma realną możliwość czuwania i wpływania na przebieg postępowania oraz jego wynik.

Ponadto, poprzez aktywny udział w postepowaniu karnym pokrzywdzony może również zaspokoić część, bądź całość swoich roszczeń powstałych w związku z przestępstwem. Przykładowo może to być bezpośrednie uzyskanie od sprawcy odpowiedniego odszkodowania za zniszczone mienie, bądź zadośćuczynienia za doznane obrażenia i urazy.

Dopilnowanie wszystkich powyższych kwestii z pewnością ułatwi ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, który wyręczy pokrzywdzonego
w sfromalizowanym postępowaniu karnym. Co ważne w przypadku skazania sprawcy pokrzywdzony może wystąpić do Sądu z wnioskiem o zwrot wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika, który go reprezentował.

adw. Maciej Nowicki