Śmierć osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym pozostaje w pamięci najbliższych do końca życia. Zdarzenie takie wywołuje poczucie traumy związanej z utratą ukochanej osoby, jak również problemy z zaakceptowaniem nowej rzeczywistości. Krzywdę tę może zrekompensować zadośćuczynienie.

W niniejszym artykule poruszymy problematykę dotycząca zadośćuczynienia należnego najbliższym poszkodowanego, który zmarł w wyniku wypadku komunikacyjnego. Uwaga zostanie poświęcona najważniejszym aspektom związanym z dochodzeniem takiego roszczenia.

Podmiot odpowiedzialny za wypadek komunikacyjny:

Odpowiedzialnym za spowodowanie wypadku komunikacyjnego jest kierujący samochodem, który swoim nieprawidłowym zachowaniem doprowadził np. do zderzenia z pieszym. Przepisy prawa nakładają na posiadaczy pojazdów mechanicznych obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu. Umowa ta zawierana jest z wybranym przez posiadacza pojazdu Zakładem Ubezpieczeń. Fakt posiadania ważnej polisy ubezpieczenia OC na datę wypadku komunikacyjnego uprawnia do dochodzenia roszczenia o zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej bezpośrednio od podmiotu ubezpieczającego kierowcę.

Czasem nie jesteśmy w stanie ustalić sprawcy wypadku komunikacyjnego, który przykładowo zbiegł z miejsca zdarzenia. Wówczas, z roszczeniem można wystąpić przeciwko Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu. Podmiot ten może być odpowiedzialny również w sytuacji, kiedy posiadacz pojazdu mechanicznego nie miał zawartej umowy ubezpieczenia OC w dacie wypadku.

Czym jest zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym:

W orzecznictwie sądowym wypracowany jest jednolity pogląd zakładający, że zadośćuczynienie służy wynagrodzeniu krzywdy niemajątkowej po utracie osoby bliskiej.

Krzywda w tym znaczeniu rozumiana jest jako negatywne przeżycia w sferze psychicznej najbliższych członków rodziny. Objawia się bólem, poczuciem żalu i osamotnienia lub tęsknotą spowodowaną brakiem oparcia otrzymywanego dotychczas przez bliskiego. Krzywda utożsamiana jest również z naruszeniem dobra osobistego w postaci prawa do życia w rodzinie. Pamiętać należy, że szkoda w powyższym rozumieniu, biorąc pod uwagę jej charakter, jest niezwykle trudna do ustalenia oraz odpowiedniego wymierzenia.

Zadośćuczynienie ma zatem służyć złagodzeniu cierpień członków rodziny będących wynikiem śmierci osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym. Ma ono na celu pomoc w przystosowaniu się przez nich do nowej, niekiedy trudnej rzeczywistości.

Krąg osób uprawnionych do żądania zadośćuczynienia:

Uprawnionymi do żądania zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym są najbliżsi członkowie rodziny. Określenie „najbliżsi członkowie rodziny” powinno być interpretowane szeroko. Oznacza to, że powyższe pojęcie nie musi być utożsamiane jedynie z formalnym pokrewieństwem i jego kolejnością pomiędzy zmarłym a jego najbliższymi. Istotne jest istnienie silnych i pozytywnych więzi emocjonalnych wskazujących na bliskość relacji tych osób. O tym, kogo można uznać za najbliższego członka rodziny osoby, która zmarła w wypadku komunikacyjnym decydować będą okoliczności konkretnej sprawy. Niezbędnym będzie wykazanie charakteru tych więzi w ewentualnych postępowaniu sądowym. 

Najbliższymi członkami rodziny nie będą tylko małżonek, rodzice oraz dzieci, czy też dziadkowie i wnuki. Do kręgu takich osób zaliczyć można np. teściów, synową, konkubenta oraz pasierbów.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia:

Żadne przepisy prawa nie określają zasad ani kryteriów jakimi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Sąd rozpoznający daną sprawę ma zatem swobodę w szacowaniu jego wysokości. Jednakże, musi brać pod uwagę całokształt wszystkich okoliczności oraz indywidualne odczucia najbliższych członków rodziny.

Orzecznictwo sądowe wypracowało pewien katalog kryteriów jakie bierze się pod uwagę przy określeniu wysokości zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym.

Zalicza się do nich m.in.:

• dramatyzm doznań,
• wstrząs psychiczny,
• rodzaj więzi oraz ich intensywność,
• doznana trauma,
• wiek pokrzywdzonego.

Powyższe stanowi jedynie przykładowe wyliczenie, spośród wielu kryteriów istotnych w takich sprawach.

Przyczynienie się osoby bliskiej do wypadku komunikacyjnego:

Zdarzają się sytuacje, kiedy pokrzywdzony również nie dochowa szczególnych reguł ostrożności, co może mieć wpływ na zaistnienie wypadku komunikacyjnego. Wtedy można mówić o przyczynieniu się takiej osoby do powstania szkody. Ważnym jest, aby zachowanie takie pozostawało w związku z wystąpieniem szkody. Okoliczność taka może mieć bezpośredni wpływ na wysokość żądanego zadośćuczynienia, bowiem powoduje jego odpowiednie zmniejszenie.

W jednej ze spraw prowadzonych przez Kancelarię, pozwany Zakład Ubezpieczeń próbował przypisać pokrzywdzonej 60% przyczynienie się do wypadku. Była to małoletnia dziewczynka, która jechała rowerem po drodze publicznej pomimo braku odpowiednich uprawnień oraz zabezpieczeń, bez nadzoru. Nie upewniając się, nagle skręciła w prawą stronę, zajeżdżając tym samym drogę pojazdowi kierowanemu przez sprawczynię wypadku. Argumentacja podnoszona przez Kancelarię związana z cechami osobistymi uczestników wypadku spowodowała, że Sąd ograniczył przyczynienie do poziomu 30%.

Zespół Kancelarii świadczy kompleksową pomoc przy dochodzeniu należnego zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym. Podejmuje się pomocy już na etapie postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń, by uznał, co do zasady swoją odpowiedzialność. Skontaktować się z nami można przez link -> KONTAKT

prawnik Łukasz Kowalski